Exit tax

Exit tax - to potoczna nazwa nowej kategorii podatku od osób fizycznych i prawnych - podatku od wyjścia - obowiązującego od 1 stycznia 2019, który opodatkowuje niezrealizowane zyski stawką w wysokości 19 %, a w szczególnych przypadkach 3%.

Od 1 stycznia 2019 roku, do polskich przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz podatku dochodowym od osób prawnych (CIT), wprowadzono tzw. podatek od wyjścia (ang. exit tax). Nastąpiło to w konsekwencji implementacji przez państwa członkowskie dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z 2016 r., wprowadzającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, tzw. dyrektywy ATAD.

Czym jest Exit tax?

Co ważne podkreślenia polska regulacja jest bardziej restrykcyjna niż sama dyrektywa. Zakłada ona bowiem nakładanie podatku wyłącznie na osoby prawne. Polskie Ministerstwo Finansów rozszerzyło katalog również o osoby fizyczne. Osoby fizyczne są zobowiązane do uiszczenia podatku wtedy, gdy postanowią zmienić swoją rezydencję podatkową a ich przenoszony za za granicę majątek przekracza kwotę 4 milionów złotych.

W przypadku osób prawnych – exit tax – należny jest od łącznej wartości przeniesionej zorganizowanej części przedsiębiorstwa albo każdorazowego składnika majątku, który opuścił Polskę, niezależnie od wartości.

Exit tax - przedmiot opodatkowania

Literalnie, informacje o nowo dodanym podatku zawiera art. 30 da ustawy o PIT, gdzie w punkcie 2 wskazano przedmiot opodatkowania:

przeniesienie składnika majątku poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w którego wyniku Rzeczpospolita Polska w całości albo w części traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tego składnika majątku, przy czym przenoszony składnik majątku pozostaje własnością tego samego podmiotu;
zmiana rezydencji podatkowej przez podatnika podlegającego w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, w której wyniku Rzeczpospolita Polska w całości albo w części traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia składnika majątku będącego własnością tego podatnika, w związku z przeniesieniem jego miejsca zamieszkania do innego państwa.

W przypadku zmiany rezydencji podatkowej przez osobę fizyczną opodatkowaniu podlegają następujące składniki majątku:

ogół praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną,
udziały w spółce, akcje i inne papiery wartościowe,
pochodne instrumenty finansowe oraz
tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych

jeżeli podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez łącznie co najmniej pięć lat w dziesięcioletnim okresie poprzedzającym dzień zmiany rezydencji podatkowej.

Exit tax - stawka opodatkowania

Podatek od dochodów z niezrealizowanych zysków – exit tax – wynosi:

19% podstawy opodatkowania – gdy ustalana jest wartość podatkowa składnika majątku;
3% podstawy opodatkowania – gdy nie ustala się wartości podatkowej składnika majątku.

Zmiana rezydencji podatkowej a exit tax – podatek od niezrealizowanych w Polsce zysków

Do zmiany polskiej rezydencji podatkowej dochodzi w przypadku, gdy podatnik, który wcześniej uzyskał rezydencję podatkową, przebywa na terytorium Polski łącznie krócej niż 184 dni w roku oraz jednocześnie nie posiada tu centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodka interesów życiowych). Jeśli natomiast:

Przebywa dłużej niż 183 dni w Polsce lecz zmieniła jedynie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) albo
Przebywa krócej niż 184 dni w Polsce lecz Polska pozostaje jej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodkiem interesów życiowych)

– wówczas podatek z tytułu zmiany rezydencji podatkowej (od niezrealizowanych zysków z tytułu przeprowadzki za granicę) nie jest naliczany. Podatnik posiadający wcześniej polską rezydencję w tych dwóch przypadkach nie zmienia jej bowiem i nadal płacić powinien całość swoich podatków w Polsce.

Exit tax - Termin płatności

Ustawodawca przewidział bardzo krótki termin na zapłatę podatku od niezrealizowanych zysków. Podatek rozliczany jest miesięcznie – tzn. do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przekroczono limit 4.000.000 zł, podatnik obowiązany jest złożyć deklarację PIT-NZ (jeśli przenoszony jest majątek przedsiębiorstwa otrzymanego w spadku – PIT-NZS).